ARANĐELOVAC.

   Iako proglašen vrednim kulturno-istorijskim spomenikom, hotel „Staro zdanje”, jedan od najčuvenijih primera srpske arhitekture romantizma, prepušten je propadanju. Punih 13 decenija hotel „Staro zdanje” u parku Bukovičke Banje privlačio je svojom prelepom reprezentativnom arhitekturom srpskog romantizma

brojne domaće i strane goste. Do prošle godine bio je simbol Aranđelovca, na starom grbu grada, turističkim prospektima i razglednicama.
Daleke 1865. godine „Staro zdanje” počeo je da gradi knjaz Mihailo Obrenović, kao letnju rezidenciju dinastije i Skupštinski dom Srbije, a izgradnja je završena 1872. godine. Nema sumnje da je poslednje neimarsko delo arhitekte Koste Šreplovića, saradnika i prijatelja znamenitog češkog arhitekte Jana Nevole, jedan od najčuvenijih primera srpske arhitekture romantizma.
Kroz svoje bitisanje, bezmalo jedan i po vek, hotel „Staro zdanje” menjao je izgled, a u dva navrata dograđivan je i obnavljan. Simbol Aranđelovca počeo je da „umire” krajem prošlog veka. Fasada u ruševnom stanju, prozori, vrata, instalacije i oprema uništeni i u više navrata poharani. Vandali su odneli sve što im je palo pod ruku. Pokušali su iz znamenite Sale kneževa da iščupaju i pet velikih kristalnih lustera.
Od kradljivaca je spašen vredan klavir na kojem su svirali mnogi umetnici iz zemlje i sveta i dat je na korišćenje Muzičkoj školi „Petar Ilić u Aranđelovcu. Stolice i fotelje iz Kneževe dvorane date su Narodnom muzeju, a 42 skupocene slike i dve tapiserije sklonjene su na sigurno mesto.
Vredno je istaći da se u tom fundusu nalaze i dva remek-dela velikog formata: „Brod – bonaca” i „Brod u buri”, čuvenog nemačkog slikara Aleksandera Kirhera, koji spada u najpoznatije majstore sveta koji su slikali more i brodove. Njegova dela nalaze se u mnogim muzejima: Njujorku, Parizu, Berlinu, Trstu, Beču, Rovinju, Puli...
Prema popisu iz 1941. godine, u Sali kneževa nalazilo se više od 30 slika velikog formata neprocenjive vrednosti istaknutog jugoslovenskog slikara između dva rata, Lukijana Bibića. To su bili portreti (ulje na platnu) vojvoda iz Prvog i Drugog srpskog ustanka i likovi dinastija Obrenović i Karađorđević. Nažalost, te slike su ukradene. Slika vojvode Milana Toplice viđena je u Vojnom muzeju u Beogradu (kupljena iz privatne kolekcije), a dva portreta našla su „utočište” u Muzeju Krajine u Negotinu .
Hotel „Staro zdanje” od 1964. godine dat je na trajno korišćenje AD „Bukovičkoj Banji”. Rešenjem Okružnog suda Kragujevac od 25. oktobra 2005. godine, hotel dobija raniji upis vlasništva u korist opštenarodne imovine – državne svojine. Nažalost, umesto zaštite, Direkcija za imovinu Srbije do sada ništa nije učinila za spas ovog kulturnog i istorijskog dobra. Hotel je zatvoren za goste sredinom 2006. godine, danas se urušava na sramotu i pred očima države i Aranđelovčana.
Turistička agencija grada i ART forum lane su snimili dokumentarni film o propadanju „Starog zdanja”, kako bi skrenuli pažnju javnosti da se jedno od najznamenitijih neimarskih dela Srbije iz 19. veka spasi od potpunog urušavanja. U akciji „SOS za ’Staro zdanje’”, između ostalog, književnik magistar Ivan Zlatković u prigodnoj publikaciji piše: „Svojim učešćem u ovoj akciji postajemo veliko duhovno bratstvo, koje se ne miri sa smrću nečega što je vekovima živelo u srcu svih Aranđelovčana i svih ljudi koji su bar jednom prekoračili njegov prag”.
Neka „Staro zdanje” postane simbol našeg ovovekovnog buđenja; a signal „SOS” i dalje se emituje.